Άνοιξη,
εποχή της βλάστησης της φύσης αλλά και των νέων ανοιξιάτικων φυτεύσεων και των καλοκαιρινών σπορών μας.
Στον κήπο μας μετά την περίοδο του χειμώνα όπου αφομοιώθηκαν τα εδαφοβελτιωτικά υλικά που συμπληρώσαμε το φθινόπωρο-χειμώνα με την περίοδο των βροχών είμαστε έτοιμοι για την καλλιέργεια του εδάφους (ελαφρύ σκάψιμο) και την έναρξη των φυτεύσεων λαχανικών και των ετήσιων λουλουδιών μας.
Ή μήπως όχι;
Δεν εφαρμόσαμε κομπόστ και πετρώματα ώστε η βροχή και το χιόνι να τα ενσωματώσουν στο επιφανειακό στρώμα εδάφους που θα αξιοποιηθούν από τις ρίζες των φυτών μας που θα φυτέψουμε;
Κανένα απολύτως πρόβλημα.
Όλα θα γίνουν τώρα από την αρχή με ίσως λίγο μεγαλύτερο έργο από μέρους μας ώστε να ενσωματώσουμε το κομπόστ και πετρώματα για τα θρεπτικά στοιχεία με ελαφρύ σκάψιμο.
Άλλωστε αυτή είναι η αποστολή μας η Καλλιέργεια (καλό έργο).
Ας τα πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή όπως είχαμε πει άλλωστε ότι θα κάνουμε από το προηγούμενο άρθρο μας όταν διαμορφώθηκαν οι ενότητες που θα μας απασχολήσουν για την κατανόηση της βιολογικής γεωργίας και των αρχών της.
Τι είναι το έδαφος που φιλοξενεί όλα αυτά τα αμέτρητα είδη λαχανικών και λουλουδιών που με τόσο μεράκι φυτεύουμε στον κήπο μας ή ακόμη περισσότερο το άπειρο πλήθος των αγρίων φυτών που φιλοξενεί ο πλανήτης μας στις τροπικές ζούγκλες, τα εύκρατα δάση αλλά ακόμη και στις ερήμους;
Γιατί είναι ακριβώς οι ιδίες αρχές που ισχύουν στο άγριο περιβάλλον του πλανήτη που ισχύουν και στο μικρόκοσμο του παρτεριού μας. Αρκεί να μπορέσουμε να τις διακρίνουμε και προσεκτικά να προσπαθήσουμε να τις εφαρμόσουμε στο δικό μας μικρό έδαφος του κήπου μας, στο δικό μας δάσος βιοποικιλότητας.
Το έδαφος πέρα από την μηχανική στήριξη που παρέχει στα φυτά, αποτελεί το βασικό υπόστρωμα ανάπτυξης τους, γιατί τα εφοδιάζει, μέσω του ριζικού τους συστήματος, με διαθέσιμα θρεπτικά και νερό και το υγιές έδαφος αποτελεί και ασπίδα προστασίας απέναντι σε πιθανές προσβολές.
Όπως έχουμε πει ο βιοκαλλιεργητής πρώτα καλλιεργεί το έδαφος και μετά τα φυτά του ή αλλιώς “υγιή φυτά σε υγιές έδαφος”.
Ο πιο εύκολος και πιο θεαματικός τρόπος να βελτιωθεί ο οποιοσδήποτε κήπος είναι η βελτίωση του χώματος του.
Οι προσπάθειες να βελτιωθεί το έδαφος θα φέρουν γρηγορά αποτελέσματα καθώς και οφέλη που θα διαρκέσουν πολύ.
Όσο θα προστίθεται κομπόστ και θρεπτικά στοιχεία με τις λιπάνσεις και με την κατάλληλη ενσωμάτωση θα εμπλουτίζεται το επιφανειακό στρώμα του εδάφους πάχους 30-40 εκατοστών, το χώμα θα γίνει τρυφερό και εύκολο στο σκάψιμο και θα ανταμειφθείτε με υγιή φυτά που θα δείχνουν και θα παράγουν καλυτέρα ακόμη και κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες ξηρασίας και παγωνιάς.
Τα ζωηρά υγιή φυτά έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να αντιμετωπίσουν τους εχθρούς και τις αρρώστιες ακριβώς όπως εμείς μπορούμε πιο ανετά να αντιμετωπίσουμε ένα κρυολόγημα ή γρίπη όταν η υγειά μας είναι εξαιρετική.
Έτσι, θα υπάρχει όλο και περισσότερο μικρότερη ανάγκη για επεμβάσεις φυτοπροστασίας ακόμη και με τα ηπία βιολογικά μέσα που εμείς χρησιμοποιούμε αλλά και παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας.
Παράλληλα, η βελτίωση του εδάφους ευεργετεί το περιβάλλον και με εμμέσους τρόπους.
Η ανακύκλωση των κατάλοιπων της κουζίνας και του κήπου και η μετατροπή τους σε λίπασμα μέσω της κομποστοποίησης θα μειώσει τα σκουπίδια που παράγουμε και πρέπει να πεταχτούν αλλά θα περιορίσει και την ανάγκη αγοράς λιπασμάτων.
Επίσης, το υγιές και πλούσιο σε οργανική ουσία έδαφος έχει την ικανότητα να κρατάει περισσότερο νερό μειώνοντας έτσι και τις ανάγκες άρδευσης.
Το έδαφος ως οικοσύστημα είναι εξαιρετικά πολύπλοκο, με εκατομμύρια μικροοργανισμούς να συμβιώνουν μόνο μέσα σε μια χούφτα, δημιουργώντας ένα ατέλειωτο δίκτυο δομών και καναλιών.
Παρ ‘όλα αυτά η βελτίωση του είναι εξαιρετικά απλή.
Αύξηση της οργανικής ουσίας μέσω της προσθήκης κομπόστ.
Από το ένα άκρο αυτό της σφικτής συνεκτικής αργίλου που μπορεί να μετασχηματιστεί σε τρυφερό πηλώδες χώμα μέχρι το άλλο άκρο του εντελώς αραιού αμμώδους ή χαλικώδους – πετρώδους εδάφους που θα μετασχηματιστεί σε γόνιμο συνεκτικό χώμα.
Υπάρχουν βέβαια πολλοί ενδιάμεσοι τύποι εδάφους με ιδιαιτερότητες φυσικές και χημικές που χρειάζονται ειδικούς χειρισμούς τους οποίους μας αποκαλύπτει η ανάλυση εδάφους η οποία πάντα πρέπει να προηγείται, ειδικά στην έναρξη της προσπάθειας μας.
Η ανάλυση εδάφους μας παρέχει μια σαφή ποσοτική εικόνα των χημικών, φυσικών και βιολογικών γνωρισμάτων του.
Περιλαμβάνει:
- την μηχανική σύσταση του εδάφους, την περιεκτικότητα (%) του εδάφους σε άργιλο, ιλύ και άμμο (με αυτήν καταλαβαίνουμε το πόσο “βαρύ” ή “ελαφρύ” είναι το έδαφος μας και άρα τους χειρισμούς στην καλλιέργεια, στην άρδευση και στην επιλογή των φυτών που θα καλλιεργήσουμε)
- Την αγωγιμότητα του εδάφους (την ποσότητα αλάτων που περιέχει)
- Το pH του εδάφους (εάν είναι όξινο ή αλκαλικό που αντίστοιχα επηρεάζει την ανάπτυξη συγκεκριμένων φυτών π.χ. Όλοι θα έχουμε ακούσει για τις ιδιαίτερες ανάγκες της γαρδένιας ή της αζαλέας για όξινο έδαφος)
- Περιεκτικότητα σε οργανική ουσία (%)
- Μάκροθρεπτικα (άζωτο, φωσφόρο, κάλιο, μαγνήσιο, θείο)
- Μίκροθρεπτικα (σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγγάνιο, χαλκό, βόριο).
Τα προαναφερθέντα εδαφολογικά χαρακτηριστικά μπορούν να προσδιοριστούν σε οποιοδήποτε εδαφολογικό εργαστήριο με μικρό κόστος.
Η εδαφοανάλυση πέραν από τις βασικές πληροφορίες για τα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά του εδάφους μας αποκαλύπτει και χρήσιμες πληροφορίες που αφορούν τα εξής:
– Το επίπεδο των διάφορων μάκρο και μίκροθρεπτικων που στο σύνολο τους μας δίνουν μια εικόνα του επιπέδου γονιμότητας.
– Την ύπαρξη ή παρουσία προβλημάτων όπως οξύτητας, αλατότητας, αλκαλίωσης, τοξικότητας με τρόπο ώστε να μπορούν να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση τους.
– Την ύπαρξη επαρκούς ή ανεπαρκούς στράγγισης, γεγονός που σχετίζεται άμεσα με τον βαθμό απώλειας θρεπτικών λόγω έκπλυσης
– Τις απώλειες θρεπτικών μέσω εξαέρωσης και άλλων φυσικών διαδικασιών και την δέσμευση κάποιων θρεπτικών που δεν μπορούν να απορροφήσουν από τα φυτά και δημιουργούν ελλείψεις και τροφοπενίες (π.χ. Φωσφόρου και Καλίου).
Έτσι, στην αρχική μας πρόταση για αύξηση της οργανικής ουσίας μέσω προσθήκης κομπόστ που αναφέραμε και που λύνει τα περισσότερα προβλήματα τα οποία μπορούμε να συναντήσουμε, ερχόμαστε να συμπληρώσουμε την ανάγκη προσθήκης συγκεκριμένων θρεπτικών στοιχείων σε κατάλληλες ποσότητες και αναλογίες μεταξύ τους που μας αποκάλυψε η εδαφοανάλυση και που αποτελούν την ιδιαίτερη ταυτότητα του εδάφους μας.Με τους κατάλληλους χειρισμούς που αναφέραμε μπορούμε να καλλιεργήσουμε με επιτυχία και εύκολα οποιοδήποτε είδους φυτού θέλουμε, λαχανικού, φρούτου ή λουλουδιού, παράγοντας προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας που εν τέλη είναι και ο στόχος μας όσον αφορά την παραγωγή τροφής ή εύρωστα λουλούδια με έντονα χρώματα και αρώματα όσον αφορά την παραγωγή τροφής των αισθήσεων μας εξίσου σημαντικής με την τροφή του υλικού μας σώματος.
Με την ισορροπημένη παρουσία των θρεπτικών συστατικών μέσα σε ένα πλούσιο σε οργανική ουσία έδαφος εξασφαλίζεται και η επαρκής τροφοδοσία του απείρου πλήθους των μικροοργανισμών που συμβιώνουν με τα φυτά μας μέσα στο έδαφος χαρίζοντας τους υγειά και αντοχή σε οτιδήποτε προκύψει.
Αυτές ήταν σε γενικές γραμμές οι βασικές παράμετροι κατανόησης του εδάφους μας μέσω της ανάλυσης εδάφους και της προσθήκης οργανικής ουσίας και θρεπτικών συστατικών με την χρήση βιολογικών λιπασμάτων και πετρωμάτων.
Θα χαρώ ιδιαίτερα να μοιραστώ μαζί σας οτιδήποτε σας κεντρίζει το ενδιαφέρον και θα θέλατε να κατανοήσετε σε μεγαλύτερο βαθμό από όλα αυτά που συμβαίνουν κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια μας.
Το μεγάλο και όμορφο ταξίδι της Καλλιέργειας ξεκινά…
